Chi tiết

Bước chân vào thế giới crypto cũng giống như học một ngôn ngữ mới. Bạn sẽ liên tục nghe thấy những từ viết tắt và thuật ngữ crypto lạ lẫm như “DeFi”, “NFT”, “HODL”, “DYOR”. Việc không hiểu những thuật ngữ này có thể khiến bạn cảm thấy bối rối và khó nắm bắt thông tin.

Bài viết này sẽ đóng vai trò như một cuốn từ điển mini, giải thích những thuật ngữ crypto quan trọng nhất một cách đơn giản. Hãy lưu lại bài viết này để tra cứu bất cứ khi nào bạn cần!

Các Thuật Ngữ Nền Tảng

• P2P (Peer-to-Peer): Giao dịch ngang hàng. Đây là hình thức giao dịch trực tiếp giữa hai người dùng mà không cần qua trung gian. Tại Việt Nam, giao dịch P2P rất phổ biến để mua Stablecoin (như USDT) bằng VNĐ.
• Coin vs. Token:

• Coin: Là đồng tiền mã hóa hoạt động trên blockchain riêng của nó. Ví dụ: Bitcoin (BTC) chạy trên blockchain Bitcoin, Ether (ETH) chạy trên blockchain Ethereum.
• Token: Được xây dựng và hoạt động trên một blockchain đã có sẵn (phổ biến nhất là Ethereum). Hầu hết các Altcoin bạn gặp đều là token.

• Fiat: Tiền pháp định. Đây là tiền tệ do chính phủ phát hành, ví dụ: Đồng Việt Nam (VNĐ), Đô la Mỹ (USD).
• Wallet (Ví): Nơi bạn lưu trữ, gửi và nhận tiền mã hóa. Có hai loại chính là ví nóng (kết nối internet, tiện lợi nhưng kém an toàn hơn) và ví lạnh (ngoại tuyến, an toàn nhất).
• Seed Phrase / Private Key: “Chìa khóa” để truy cập vào ví của bạn. Đây là một chuỗi 12 hoặc 24 từ (seed phrase) hoặc một đoạn mã dài (private key). TUYỆT ĐỐI KHÔNG BAO GIỜ chia sẻ thông tin này cho bất kỳ ai! Nếu mất, bạn sẽ mất toàn bộ tài sản.

Các Thuật Ngữ Giao Dịch và Đầu Tư

• HODL: Xuất phát từ một lỗi gõ của từ “HOLD” (nắm giữ). Thuật ngữ này chỉ chiến lược mua và nắm giữ tiền mã hóa trong dài hạn, bất chấp biến động của thị trường.
• DYOR (Do Your Own Research): Tự mình nghiên cứu. Đây là lời khuyên quan trọng nhất trong crypto. Đừng tin tưởng mù quáng vào lời khuyên của người khác, hãy tự tìm hiểu kỹ về một dự án trước khi đầu tư.
• FOMO (Fear Of Missing Out): Sợ bỏ lỡ cơ hội. Đây là cảm giác thôi thúc bạn mua một đồng coin đang tăng giá mạnh vì sợ sẽ không “lên thuyền” kịp. FOMO thường dẫn đến các quyết định đầu tư sai lầm.
• FUD (Fear, Uncertainty, and Doubt): Sợ hãi, không chắc chắn và nghi ngờ. Đây là chiến thuật tung tin đồn tiêu cực để khiến giá của một đồng coin giảm xuống, thường là để những người tung tin có thể mua vào với giá rẻ.
• Whale (Cá voi): Chỉ những cá nhân hoặc tổ chức nắm giữ một lượng lớn tiền mã hóa, có khả năng tác động đến giá thị trường bằng các lệnh mua/bán khổng lồ của họ.
• Bull Market (Thị trường Bò): Thị trường đang trong xu hướng tăng giá mạnh.
• Bear Market (Thị trường Gấu): Thị trường đang trong xu hướng giảm giá kéo dài.

Các Thuật Ngữ Về Hệ Sinh Thái Crypto

• DeFi (Decentralized Finance): Tài chính phi tập trung. Đây là một hệ sinh thái các ứng dụng tài chính được xây dựng trên blockchain, cho phép người dùng vay, cho vay, giao dịch… mà không cần đến các tổ chức tài chính truyền thống như ngân hàng.
• NFT (Non-Fungible Token): Token không thể thay thế. Đây là một loại tài sản số độc nhất trên blockchain, đại diện cho quyền sở hữu một vật phẩm nào đó, có thể là một tác phẩm nghệ thuật, vật phẩm trong game, hoặc một đoạn nhạc.
• Airdrop: Một hình thức marketing nơi một dự án crypto sẽ “tặng” token miễn phí cho người dùng để quảng bá và thu hút cộng đồng.
• Staking: Quá trình “khóa” một lượng tiền mã hóa của bạn vào một mạng lưới blockchain (thường là các mạng Proof-of-Stake như Ethereum 2.0) để hỗ trợ bảo mật và vận hành mạng lưới. Đổi lại, bạn sẽ nhận được phần thưởng là chính đồng coin đó. Nó tương tự như việc gửi tiết kiệm ngân hàng để nhận lãi.
• Gas Fee: Phí giao dịch. Đây là khoản phí bạn phải trả cho các “thợ đào” hoặc “người xác thực” để họ xử lý giao dịch của bạn trên blockchain. Phí gas trên Ethereum có thể rất cao vào những lúc mạng lưới bận rộn.

Kết Luận: Tự Tin Hơn Với “Ngôn Ngữ” Crypto

Việc nắm vững các thuật ngữ crypto này sẽ giúp bạn tự tin hơn rất nhiều khi đọc tin tức, tham gia vào các cộng đồng và đưa ra các quyết định đầu tư sáng suốt hơn. Thế giới crypto luôn phát triển với những khái niệm mới, vì vậy hãy luôn giữ tinh thần học hỏi.

Bây giờ bạn đã có những kiến thức nền tảng và hiểu được ngôn ngữ của thị trường, đã đến lúc chúng ta tìm hiểu cách bắt đầu một cách an toàn. Hãy đọc bài viết tiếp theo: Hướng dẫn đầu tư tiền mã hóa an toàn cho người mới bắt đầu (2025-2026).